 Dat je je eigenlijk heel erg bewust bent van wat
er allemaal speelt in de maatschappij,' legde curator Stéphanie
Afrifa uit. Om eraan toe te voegen dat ze wokeness vooral onder de
jonge generatie ziet toenemen.
| Na Black Lives Matter, #MeToo, de klimaatzaak, het zwartepietendebat, de dekolonisatie van de witte westerse mentaliteit en de kritiek op heteronormativiteit vanuit de lgbtqia+-gemeenschap kun je er niet naast kijken. |
| Films, boeken, auteurs, artiesten en zangers worden gecanceld of voorzien van een waarschuwing. |
|
Literaire canons gaan
op de schop, de geschiedenis wordt herschreven en de taal gezuiverd.
Universiteiten, gezaghebbende media en bedrijven zijn als de dood
voor een misstap.‘Wie wat woke?’ geeft duiding en analyse bij wat sommigen omschrijven als een nieuwe cultuurstrijd.
Iemand die zichzelf woke noemt, vindt zichzelf bewust van maatschappelijke misstanden.
Denk bijvoorbeeld aan racisme en discriminatie van minderheden. De term bestaat al heel lang.
In de vorige eeuw werd het bedacht door Afro-Amerikanen om elkaar te waarschuwen voor racistisch geweld.
|
Het woord bereikte in 2014 een groter publiek, nadat de ongewapende zwarte Amerikaan Michael Brown werd doodgeschoten door de politie. Inwoners van de stad Ferguson gingen de straat op om te protesteren tegen racistisch politiegeweld. Actievoerders riepen elkaar op om woke te zijn, ofwel alert op acties van de politie en andere racistische dreigingen. Deze protesten speelden een grote rol in de groei van de Black Lives Matter-beweging. Inmiddels heeft 'woke zijn' een bredere betekenis gekregen. Woke wordt in de Dikke Van Dale beschreven als 'zelfbewust en gespitst op sociaal onrecht en racisme'. Denk bijvoorbeeld aan bewustzijn over onrecht waar minderheden als lhbtiq+'ers mee te maken krijgen.
Een voorbeeld: op de Nederlandse spoorwegen werd 'dames en heren' vervangen door 'beste reizigers'. Op die manier wordt niemand vergeten. De beangstigende evolutie van de woke-cultuur.
|
Een woke Wappie, Wappies is een spottende en kleinerende term voor mensen die stellige beweringen doen over een onderwerp (zoals corona), terwijl anderen die beweringen als onzin beschouwen. Dat komt doordat ze niet gebaseerd zijn op serieus te nemen bronnen, maar op halve en hele verzinsels en complottheorieën. De verklaring van het woord als afleiding van de afkorting WAP (weekend adult party) uit de jaren zeventig is niet aannemelijk. Een verklaring van wappie als ontlening aan het Engelse porte-manteauwoord wappy – van weird (zonderling) en happy – vindt ook nauwelijks bevestiging. De herkomst van het woord wappie is niet duidelijk. Mogelijk komt het van het Sranantongo-woord wappa, wat straattaal is voor 'stoned'. In deze betekenis werd het in de 1990er jaren al gebruikt door een kleine groep in de gabberscene. In 2011 schreef Guus Middag dat wappie in de straattaal "dronken" betekent. Er is duidelijk onduidelijkheid over de herkomst. |
|
Een wuppie is een klein, pluizig knuffelbeestje dat voornamelijk wordt gebruikt als promotiemateriaal. Een wuppie heeft een bolvorming lijf met daarop ogen, een staart en grote platte voeten. Andere lichaamsdelen ontbreken meestal, al komen andere accessoires ook voor, zoals voelsprieten, armen, een neus of een petje. Ze komen voor in verschillende kleuren. De wuppies worden met de hand geplakt, waardoor de voetjes, oogjes en eventuele andere onderdelen nooit op dezelfde plek zitten. Het idee voor de wuppie ontstond toen Tom Bodt en Eduard van Wensen in de jaren 70 in de Verenigde Staten de "weeple" zagen. De weeples waren kleine katoenen balletjes met oogjes en in die periode een rage in de Verenigde Staten. Bodt en van Wensen zagen potentie in het object als verkoopproduct en introduceerden het aan het begin van de jaren 80 in Nederland
|
De naam Wuppie werd naar eigen zeggen door inspiratie bedacht door Vader Abraham als backroniem voor "World Unique Promotional Product Identity & Emotion".
De wuppies kregen nationale bekendheid toen Albert Heijn het reclamemiddel introduceerde in aanloop van het EK in 2006. Onder de slogan 'Wup Holland Wup' kwamen er 15 miljoen oranje, rode, witte en blauwe wuppies in de omloop. In november 2006 kwam naast winkelketen Albert Heijn ook Blokker met Sint- en Piet-wuppies. |
