Oost west, thuis best,
‘Men moge de geheele
wereld doorkruist en het steeds goed gehad hebben, men zal zich
nergens beter bevinden dan thuis’.Zie Goedthals, 24: Oost
west, thuys best, loing de cité, loing de santé; R.
Visscher, Sinnepoppen, 99; Spieghel, 292; Idinau, 238: Het is een
spreeck-woordt Oost, West: t'huys best:
Want waer-men reyst,
men vindt sijn ghemack niet.
So bemint elck voghelken sijnen
nest.
Ist langhe daer buyten, het vindt hem swack,
siet.
Wel seyd-hy, die onruste een seer swaer pack hiet.
Oost west, thuis best:
Waar je ook bent, thuis voel je je beter op je gemak
Engels: Home Sweet Home
Tijdens het Atlantische tijdperk 'ontdekte' Europa de wereld en vulde de kaart in vanuit zijn perspectief.
Europa was het centrum en van daaruit werd de periferie gedefinieerd.
Wereldwijd gebruiken wij allemaal nog steeds deze kaart.
Stel je een kaart voor waarop China in het midden staat. De VS wordt dan opeens een oosters land en Europa schuift op naar de periferie in het westen.
Wanneer we ons zo'n kaart voorstellen, voelen we dat er meteen een ander politiek perspectief opkomt. Dat is ook logisch.
In een wereld die rond is, bestaan oost en west niet. Het zijn relatieve termen, die afhangen van ons oriëntatiepunt.
Daarnaast is er een diepere politieke betekenis van de kaart.
Oost en west zijn niet slechts relatieve termen, het zijn termen die beladen zijn met betekenis.
Met die termen plaatst een gemeenschap zich niet alleen in de fysieke ruimte, maar ook in een mentale of geestelijke ruimte: waar horen wij bij? Met wie hebben we affiniteit? Waar lopen onze grenzen? Welke kant kijken we op?
Niet voor niets hangt het woord 'oriënteren' samen met 'Orient'.
Voor Duitsland representeren de Atlantische machten het Westen: de Verenigde Staten, Engeland, Frankrijk. Als het naoorlogse West-Duitsland maakte het zelf onomstotelijk deel uit van dat kamp en van daaruit bedreef het Ostpolitik richting de DDR en andere landen van het Warschaupact. (De Muur)
Het Westen staat er voor vooruitgang en welvaart, maar mist bezieling, in de woorden van Duitse denkers en dichters als Rainer Maria Rilke, Thomas Mann, Hermann Hesse en Arthur Schopenhauer.
Het gevoel van een tegenstelling tussen ‘Oost’ en ‘West’, iets anders dan de tegenstelling zelf, tussen ‘Azië’ en ‘Europa’, als men wil, is al heel oud.
Herodotus destijds reeds, zag de strijd tussen Perzen en Grieken veroorzaakt door een fundamenteel onderscheid.
Bij de aanvallen der Arabieren in de 8ste, bij de tegenaanvallen, die wij de Kruistochten noemen, in de 12de en 13de, bij de strijd tegen de Turken in de 16de eeuw, worden de reële conflicten begeleid door hetzelfde sentiment, nu echter in religieuze gedaante:
Islam tegen
Christendom of omgekeerd
Kruis versus Halve Maan.