De Mestreechter taol een beetje begrijpen!

1. De tuut
In de supermarkt (als je kemissies, ook wel boodschappen aan het doen bent) of in een winkel zal er snel gevraagd worden of je er een tuut bij wil. Een wat? Nou, een tas dus! Een vuilniszak is een drèkstuut en een condoom is een pieletuutsje.

2. Enne?
Ja, dit is misschien wel het meest gebruikte woordje in Maastricht. Als iemand dit aan je vraagt, zeg je maar gewoon terug auch enne. Het betekent eigenlijk zoiets als: hoe gaat het met je en wordt vaak gebruikt om een gesprek met iemand aan te knopen.

3. Versjèt
Een vork, een versjèt. Een mes is een mets en een lepel is gewoon een lepel.

4. Hendig
Als iets hendig sjiek is, betekent dat het heel mooi of leuk is. Of in Brabant: kei leutig.

5. Poen
Wil iemand je een poen geven? Gewoon een zoen. Ook veel gehoord is een puun of e puuneke.

6. Brood vs. bruid
In Maastricht kan de lengte van een klank zomaar betekenen dat het woord een totaal andere betekenis krijgt. Bijvoorbeeld: brood en bruid is allebei broed. Maar bij broed (van bruid) haal je de oe net wat langer aan. En dat moet precies lang genoeg zijn, anders betekent het gewoon weer brood.

7. Watbleef?
Nog zo’n universeel woord dat je eigenlijk altijd kunt gebruiken: watbleef?. Het betekent gewoon ‘wat zeg je?’ Lekker kort en krachtig.

Klik hier om naar de vorige pagina te gaan

De 4 Heemskinderen

8. Auw mök
Deze uitdrukking wordt voor meerdere contexten gebruikt. Zoals: Auw mök (O God), waar ben ik aan begonnen, of: Auw mök, wat un gezever (Pfff, wat een gezeik), of: Auw mök (Jezus), kijk hem daar eens!

9. Kleid
In Vlaanderen wordt een jurk een kleedje genoemd, maar ook in Maastricht gebruiken ze dit woord. Een jurk is een kleid, een jurkje is een kleidsje.

10. Billen
In Maastricht zijn er meerdere namen voor het achterwerk, ook wel de billen. Iemand heeft bijvoorbeeld een lekker vötje. Een bil is een bats en het meervoud is batse. Een scheldwoord dat veel gebruikt wordt is batsegeziech.

11. Vloaj
Vlaai, Limburgse vlaai is gebak dat traditioneel geassocieerd wordt met Belgisch- en Nederlands-Limburg. Het gebak wordt elders in Nederland als 'typisch Limburgs' beschouwd en wordt vaak aangeboden bij gelegenheden waarbij men het 'Limburgse' wil benadrukken.

12. Unnesop
Uiensoep, een soep gemaakt van bouillon en ui met croutons, met daarop geraspte kaas, in de oven. Een heerlijkheid in veel Maastrichtse gelegenheden.

13. Huidvleis
Hoofdkaas, ook bekend als bijvoorbeeld preskop of zult is een bereiding van meestal varkensvlees, varkenskop, -tong, -hart en -zwoerd met kruiden, uien en azijn. Oorspronkelijk werd dit gerecht vooral gemaakt om "niets verloren te laten gaan" van het varken.

14. Gievelstein
Een gevelsteen is een gebeeldhouwde zandstenen plaat, meestal aangebracht op de voorgevel. In de 17de eeuw werden dergelijke stenen gebruikt als `huisteken`, omdat er nog geen huisnummering bestond.

..... En nog veel, “vaol”, meer. Kint geer eur eige stad ?