Blue monochrome (IKB 82) Yves
Klein
1959
Droog pigment in synthetische hars op doek op
hardboard.
190 cm X 138 cm
Dit is een reproductie van
een schilderij. We zien een egaal blauw vlak. Een 2 dimensioneel
werk. Het gebruikte materiaal is droog pigment in synthetische hars
op doek. Hoewel we het moeilijk op de reproductie kunnen zien is
het schilderij bewust gemaakt zonder textuur, schriftuur, noch
fractuur. De schilder wil dus dat de toeschouwer dit werk niet ziet
als een schilderij, maar als een blauw vlak. Je ziet geen
manipulatie van de verf, het is er gewoon in 1 egale volle
laag.
Het formaat is vrij groot. Dit maakt het technisch ook
extra moeilijk om het vlak zo egaal te maken. Hiervoor was dus een
heel gerichte techniek nodig om te zorgen dat het volledig vlak kan
getoond worden. Dit verklaart waarschijnlijk waarom de kunstenaar
het werk niet heeft opgespannen zoals de meest voor de hand
liggende manier van het presenteren van een doek. Hij koos ervoor
om het doek op een plat, vast vlak, hardboard te verkleven. Dit
garandeert een egale uitbelichting en verhindert dat er "gegolfde"
effecten met verschillende toonkleuren verschijnen. Hij kiest
resoluut voor "egaal" en sluit alle mogelijke factoren
uit die dat kan in de weg staan.
Het werk is duidelijk
kaderbevestigend. Het beeld stopt duidelijk met het kader. Tenzij
je het zou presenteren op een eenzelfde kleur muur of kamer, maar
dat heeft hij niet zo bedoeld. Het moet dus een blauw vlak zijn dat
loopt tot de kader en daar stopt het.
Je kan het werk niet
lineair of picturaal beschouwen. Het biedt geen informatie waardoor
je die keuze kunt maken. Compositorisch heeft de kunstenaar gekozen
om geen compositie te kiezen. Geen afleiding, enkel 1 vlak. Geen
vorm of restvorm, geen diepte met graduele of contrapuntschee
ordonnantie. Geen beweging. Hoe je je ook voor het schilderij
beweegt, je blijft 1 plat vlak, een grote egale massa van hetzelfde
zien. Geheel onrealistisch en desoriënterend.
De
kunstenaar is heel bewust bezig geweest met licht. Licht zorgt
immers voor schaduw wat een diepte suggereert. Doordat hij
duidelijk een plat vlak ambieert moest hij dus alle vorm van diepte
weghalen.
Hij koos voor 1 kleur: ultramarijn blauw. Geen
contrast in kleur, kwaliteit, koud of warmte, expressie. Enkel 1
monochroom kleur. 1 duidelijke keuze die hij ook repeteert over
verschillende andere van zijn werken, zowel schilderijen als
sculpturen.
Zoals eerder gezegd, voor 1 plat vlak van
hetzelfde kleur in dit formaat oogt dit werk waarschijnlijk zeer
groot. Als je er op 1 meter vandaan staat, is je volledig
gezichtsveld bijna gevuld met dit blauwe vlak. Dit moet een bepaald
desoriënterend, duizelingwekkend effect geven aan de
toeschouwer. Iets waardoor je tijd en ruimte en realiteit
verliest.
De kunstenaar Yves Klein benadrukt met de titel
“Monochrome Blue” in 1959 opnieuw dat ene
schilderkundig element uit een hele reeks van mogelijkheden. Een
héél extreme vorm van minimalisme. Enkel het minimum
is aanwezig: een canvas, pigment. Al de rest is "weggewerkt".
Het is één van de duidelijkste werken rond
abstractie.